لیلیت تریان
لیلیت تریان (ارمنی: Լիլիթ Տէրեան؛ زاده ۱۰ دی ۱۳۰۹ در تهران – درگذشته ۱۶ اسفند ۱۳۹۷)، هنرمند مجسمه‌ساز ایرانی ارمنی‌تبار بود که به نام «مادر مجسمه‌سازی ایران» شناخته می‌شود
لیلیت تریان از پدر و مادری ارمنی در محله نادری تهران و در خانواده‌ای هنردوست به دنیا آمد.[۱][۲]
پس از پایان تحصیلات متوسطه به مدت یک سال در رشتهٔ نقاشی پردیس هنرهای زیبای دانشگاه تهران به تحصیل پرداخت.[۱][۳] سپس در سال ۱۳۳۱ برای تکمیل تحصیلات عالی راهی مدرسه عالی ملی هنرهای زیبا (بوزار) پاریس شد.[۱][۴]
در مراحل آمادگی برای آزمون ورودی مدرسه عالی ملی هنرهای زیبا به مجسمه‌سازی علاقه‌مند شد و به‌طور جدی‌تر مجسمه‌سازی را دنبال کرد تا اینکه مدرک برابر دکترا را از در سال ۱۳۳۹ (۱۹۶۰ میلادی) مدرسه عالی ملی هنرهای زیبا گرفت.[۳][۵]
پدرش کارمند بانک ملی ایران بود و به زیبایی بنا و معماری اهمیت فراوان می‌داد و مادرش مدتی در فرانسه و در رشته هنر تحصیل کرده بود. از همین روی و با پیگری‌های مادر با طراحی و نقاشی آشنا شد.[۲]
پس از بازگشت به تهران، بین سال‌های ۱۳۳۹ تا ۱۳۵۹ در دانشکده‌های هنرهای تزیینی به آموزش پرداخت.[۱] وی ۲۳ سال به‌طور حرفه‌ای در دانشکده‌های هنری آموزش داده‌است.[۲] او در سال ۱۳۵۷ خانه پدری خود را به «کارگاه هنر» تبدیل کرد.[۶] در سال‌های نخست پس از انقلاب ۱۳۵۷ به علت تغییر در سیستم آموزشی، دیگر از تجربیات او در دانشکده‌ها استفاده نشد.[۲] وی سپس در بین سال‌های ۱۳۷۱ تا ۱۳۷۸ در رشتهٔ طراحی و مجسمه‌سازی دانشگاه آزاد اسلامی آموزش داده‌است.[۱][۳]
وی از سال ۱۳۶۸ (۱۹۸۹ میلادی) در نمایشگاه‌های بسیاری همکاری داشته‌است که از آنجمله می‌توان به «نمایشگاه اساتید دانشگاه آزاد اسلامی» در سال ۱۳۷۳ (۱۹۹۴ میلادی) اشاره نمود.[۱]
در اسفند ۱۳۸۵ (مارس ۲۰۰۷) همزمان با برگزاری نخستین سمپوزیوم بین‌المللی مجسمه‌سازی تهران در موزه امام علی مراسم بزرگداشتی برای لیلیت تریان که از نخستین مجسمه سازان زن ایران به‌شمار می‌آید، برگزار شد.[۲][۷]
لیلیت تریان عضو کمیسیون نصب مجسمه و بناهای یادبود ایران در وزارت فرهنگ و هنر و هنر پیشین، عضو هیئت داوری نخستین دوسالانه مجسمه‌سازی تهران و عضو هیئت مؤسس انجمن هنرمندان مجسمه‌ساز ایران بود که نمایشگاه‌های تَکی و گروهی بسیاری را نیز در زمینه مجسمه‌سازی برگزار کرده‌است.[۸][۹]
لیلیت تریان در ۱۶ اسفند ۱۳۹۷ – ۷ مارس ۲۰۱۹ در سن ۸۸ سالگی درگذشت.[۱۱][۱۲][۶] مراسم تشیع پیکر وی در ظهر روز شنبه ۲۵ اسفند در کلیسای سرکیس مقدس برگزار شد و در گورستان ارامنه تهران (بوراستان) به خاک سپرده شد.[۱۳][۱۴][۱۵]
Reference
- لازاریان، ژانت دیگرانوهی (۱۳۸۲)، «مجسمه‌سازان»،دانشنامه ایرانیان ارمنی، تهران: انتشارات هیرمند، ص. ۳۷۳،شابک ۹۶۴-۶۹۷۴-۵۰-۳
- ↑ پرش به بالا به:۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ ۲٫۳ ۲٫۴ «زندگینامه: لیلیت تریان (1309-)». همشهری آنلاین. ۱۴ تیر ۱۳۹۰. دریافت‌شده در ۹ مارس ۲۰۱۹.
- ↑ پرش به بالا به:۳٫۰ ۳٫۱ ۳٫۲ . ۱۴ تیر ۱۳۹۰ http://www.hamshahrionline.ir/details/139511.از پارامتر ناشناخته
|زندگینامه:(کمک); پارامتر ناموجود یا خالی (کمک) - ↑ پرش به بالا به:۴٫۰ ۴٫۱ «چهره‌های معرفی شده در نمایشگاه هنرمندان ارمنی ایران». فصلنامه فرهنگی پیمان. سال هفدهم (۶۴). تابستان ۱۳۹۲. دریافت‌شده در ۲۴ اکتبر ۲۰۱۷.
- ↑ «لیلیت تریان مادر مجسمه‌سازی ایران». روزنامه ایران. بایگانی‌شده از اصلیدر ۲۵ اکتبر ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۹ مارس ۲۰۱۹.
- ↑ پرش به بالا به:۶٫۰ ۶٫۱ «لیلیت تریان از پیشتازان مجسمه‌سازی در ایران درگذشت». BBC Farsi. ۱۷ اسفند ۱۳۹۷. دریافت‌شده در ۱۷ اسفند ۱۳۹۷.
- ↑ «تقدیر از شصت سال هنرمندی بانوی مجسمه‌ساز ایرانی». همشهری آنلاین. دریافت‌شده در ۲۴ اکتبر ۲۰۱۷.
- ↑ «آثار جدید لیلیت تریان به شیوه باتیک». tandismag. بایگانی‌شده از اصلیدر ۳ نوامبر ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۹ مارس ۲۰۱۹.
- ↑ «نکوداشت «لیلیت تریان» در موزه هنرهای دینی امام علی (ع)». خبرگزاری فارس. ۹ شهریور ۱۳۹۳. دریافت‌شده در ۹ مارس ۲۰۱۹.
- ↑ «سالروز تولد مادر مجسمه‌سازی ایران». گاج مگ. ۲۰۱۸-۰۱-۰۲. دریافت‌شده در ۲۰۱۹-۰۳-۰۹.[پیوند مرده]
- ↑ «لیلیت تریان بانوی مجسمه‌ساز در ۸۸ سالگی درگذشت».
- ↑ «لیلیت تریان درگذشت». خبرگزاری هنر ایران. ۱۶ اسفند ۱۳۹۷. دریافت‌شده در۲۰۱۹-۰۳-۰۸.
- ↑ «لیلیت تریان، مادر مجسمه‌سازی ایران تشییع شد». دریافت‌شده در ۱۸ مارس ۲۰۱۹.
- ↑ «تشییع پیکر لیلیت تریان از کلیسای سرکیس مقدس».
- ↑ «خاکسپاری و نکوداشت «لیلیت تریان»، مجسمه‌ساز مدرن ایرانی ارمنی‌تبار