خانه دشتی ها
خانه دهدشتی ها در اصفهان مربوط به دوره قاجار است و در تاریخ ۲۰ اسفند ۱۳۸۵ با شمارهٔ ثبت ۱۸۱۰۲ بهعنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیدهاست
فضاهای خانه در چهار سمت حیاط نسبتا بزرگ مستطیل شکلی نشسته اند. مهمترین بخش خانه در جبهه شمالی حیاط قرار دارد. این جبهه شامل تالاری در میانه و دو اتاق سه دری در دو طرف آن است. دو ایوانچه مقابل اتاق های گوشوار و دو اتاق پشت آنها و نیز شاه نشینی در پشت تالار این مجموعه را کامل می کنند. فضاهای مذکور توسط درهای چوبی به یکدیگر گشوده می شوند و به این ترتیب فضای بزرگی از ترکیب چند فضای متنوع پدید می آید. تالار میانه این جبهه دارای ارسی زیبایی به سوی حیاط است. حوض کوچکی در مقابل این تالار قرار گرفته که انعکاس تصویر ارسی رنگین تالار در آن منظره زیبایی را در مقابل چشم بیننده قرار می دهد
جبهه جنوبی خانه متشکل از سه اتاق سه دری است ولی تقسیمات نمای آن مشابه با جبهه مقابل است. بین این سه اتاق دو دالان واقع است که یکی به خانه مجاور راه می یابد و ورود به خانه از طریق دالان دیگر تامین می شود. فضای ورودی دارای هشتی مشترکی با خانه مجاور بوده که امروزه تخریب شده است
مجموعه فضاهای جبهه غربی از یک اتاق پنج دری، دو اتاق سه دری طرفین و دالانهای مابین آنها تشکیل شده است. ایوان ستون دار مقابل اتاق پنج دری و ایوانچه های مقابل اتاق های سه دری با یکدیگر پیوسته بوده بدین ترتیب همچون رواقی سراسر این جبهه را می پیمایند. حوضخانه، مطبخ و یک حیاط خلوت در پشت اتاق های سه دری و پنج دری واقع اند و یکی از دالانهای این جبهه به حوضخانه راه می یابد. حوضخانه با فضای مطبخ نیز ارتباط دارد و مطبخ به نوبه خود به یک حیاط خلوت کوچک دسترسی دارد.
جبهه شرقی خانه دو اتاق سه دری کوچک در دو طرف و ایوان ستون دار کم عمقی در میانه دارد. ستونهای چوبی ایوان همچون ستون های ایوان جبهه غربی دارای تزیینات گچبری در پایه و سرستون هستند
Reference
«دانشنامهٔ تاریخ معماری و شهرسازی ایرانشهر». وزارت راه و شهرسازی.