برج تاریخی قربان
برج قربان یکی از آثار تاریخی قرون هفتم یا هشتم هجری در شهر همدان است
این بنا مدفن شیخ السلام حسب ابن عطار حافظ ابوالعلاء همدانی و جمعی از امرای سلجوقی است
دربارهٔ علت نام گذاری این بنا به برج قربان معروف است که در جریان شورش افغانها در اواخردوره صفویه فردی به نام قربان این محل را سنگر گاه خود قرار داده و ضمن دفع شورشگران از اهالی محل دفاع کردهاست از این رو مسجد وبقعه به نام او شهرت یافتهاست
در سال ۱۳۱۲ و در حین انجام تعمیرات در زیر برج سردابی یافتند که کلیه قبور اشاره شده در آنجا قرار داشتند این برج در تاریخ ۲۸/۳/۱۳۵۴ و به شماره۱۰۷۸/۳ در فهرست آثار تاریخی و ملی ایران به ثبت رسیدهاست
بنا تماما از آجر با مالت ساروج ساخته شده است. در برخی از قسمتهای داخل و همچنين گنبد بيرونی از
آجرهای جديد با مصالح گچ و خاك استفاده شده که اين مصالح مربوط به مرمتهای جديد میباشد. ازارۀ
اطراف بنا تا ارتفاع 12 سانتیمتری از سطح زمينهای اطراف با سنگهای تراشدار جديد ساخته شده است.
ساختمان برج با نقشۀ دوازده ضلعی، به قطر داخلی 4/90متر و قطر بيرونی6/20متر ساخته شده است
2ضخامت ديوارها تقريبا1/30متر است. ورودی و درگاه بنا به عرض 80 و عمق50 سانتی متر و ارتفاع متردر ضلع شرقی واقع شده است
اضلاع دوازده گانۀ بيرونی بنا، هريك به عرض 2 متر است که در داخل هریک از آنها نغول هايی مستطيل شکل با طاق نمايی بلند با قوس جناغی به ارتفاع 6متر قرار گرفته است. نقشۀ داخل بنا نيز دوازده ضلعی بوده که در هر ضلع آن، طاق نمايی تعبيه شده است
Reference
برج قرباندر وبگاه «همدان دروازهٔ تاریخ