مرقع گلشن مجموعه ای است بی نظیر از هنر ظریف نقاشی و خوشنویسی از مکتب هند و ایرانی که سرشار از ذوق و هنر هنرمندان ایرانی و هندی است که به خواست و دستورجهانگیر پادشاه سلسله گورکانی هند میان سالهای ۱۰۱۴ تا ۱۰۳۹ هـ.ق در دورهٔ هنر درخشان هند و ایرانی پدید آمده است. در این مرقع نمونه عالیترین نوع هنرهای ایرانی نظیرنقاشی، خوشنویسی، تذهیب، ترصیع، تشعیر، تصویر و تجلید دیده میشود.
مرقع گلشن و مرقع گلستان که امروزه بدان پیوست است، یکی از مهمترین مرقعهایی است که امروزه به دست ما رسیده است این مرقع در زمانی نامعلوم به ایران و به دربار قاجاریانمنتقل شد و در تملک ناصرالدینشاه قرار گرفت. شاید بر اثر کشاکش دوران در قرن یازدهم به ایران رسیده باشد و در اواخر قرن سیزدهم زمان ولیعهدی ناصرالدین شاه در کتابخانه شاهنشاهی به ثبت رسیدهاست. انتقال این مرقع به دربار ناصری، موجب محفوظ ماندن نسبی آن شد. بخشی از تاریخچهٔ این مرقع نیز در ۱۵۰ سال اخیر در کاخ گلستان و موزه هنرهای تزیینی ایران گذشتهاست، که خوشبختانه اسناد و شواهد آن در دست است. وجه تسمیهٔ مرقع گلشن و نیز علت و تاریخ ترکیب شدن آن با صفحات مرقع گلستان معلوم نیست.
کاتب دیباچه و خاتمت مرقع گلشن و گلستان ظاهراً نستعلیقنویس مشهور دربار جهانگیر، مولانا محمدحسین کشمیری زرینقلم بودهاست متأسفانه آغاز و انجام مرقع گلشن در اختیار کتابخانه کاخ گلستان نیست..
مرقع گلشن در حال حاضر دو بخش دارد بخش نخست دارای ۹۰ ورق و بخش دوم مشتمل بر ۴۳ ورق که با توجه به دو رو بودن اوراق جمعاً ۲۶۲ قطعه نقاشی، خوشنویسی و تشعیرسازی دارد.
بیشتر اوراق این مرقع اکنون در کتابخانه کاخ موزه گلستان در تهران نگهداری میشود. برگههای موجود مرقع گلشن در کتابخانه کاخ گلستان مشتمل است بر دهها قطعه نگاره هند و ایرانی از مناظر و مجالس و چهرهها و حکایتها، شمایل بزرگان، شمایل هنرمندان پدیدآورندهٔ مرقع؛ دهها قطعه خوشنویسی مزیّن و مذهّب؛ چند قطعه شمسهسازی مذهّب؛ چند قطعهگراوور از مناظر اروپایی.
در سال ۱۳۸۹ هجری شمسی برای اولین بار انتشارات نگار (ناشر آثار نفیس هنری) موفق به عقد قرارداد چاپ این مجموعه بینظیر با کاخ گلستان گردید. چاپ این کتاب هماکنون مراحل ابتدایی طی میکند